Ben 2015’te yayımlanan bu ilk yazımda, Turkcell’in Young Guru Academy (YGA) iş birliğiyle yürüttüğü Turkcell Hayal Ortağım servisinden kısaca bahsedip servis içerisinde yer alan Yol Arkadaşım kategorisini ve içerisinde bulunan İstinye Park yeniliğini sizlerle paylaşacağım. Turkcell Hayal Ortağım servisi, görme engellilerin haberlere, güncel köşe yazılarına, eğitimlere, kitaplara, konum bilgilerine, kapalı alan navigasyonu gibi pek çok içeriğe ulaşabilecekleri bir servis.
Öncelikle, servise üç farklı platformdan ulaşmak mümkün. İsterseniz 8020’yi arayarak, isterseniz Turkcell Hayal Ortağım uygulamasını iOS veya Android cihazlarınıza yükleyerek, isterseniz de www. hayalortagim.com/ adresine girerek bu servisten yararlanabilirsiniz. Tüm içeriklere ulaşabilmeniz için platforma üye olmanız gerekiyor. www.hayalortagim.com/ adresindeki formu doldurduktan sonra raporunuzu verilen faks numarasına fakslayarak ya da mobil uygulamadan yine üyelik formunu doldurup raporunuzun fotoğrafını çekip uygulama üzerinden göndererek servise üye olabilirsiniz. Kırk sekiz saat içerisinde üyeliğiniz onaylanacaktır.
Şimdi gelin üye olduktan sonra içeride sizi nelerin beklediğine de bir göz atalım. İlk kategorimiz haberler. Siyasetten spora, ekonomiden sağlığa, engelli haberlerinden bilim ve teknoloji haberlerine pek çok güncel haberi takip etmeniz mümkün. Diğer kategorimiz ise köşe yazarları kategorisi. Bu kategoride de Ahmet Hakan’dan Can Dündar’a, Cüneyt Özdemir’den Çetin Altan’a, Etyen Mahçupyan’dan Gülse Birsel’e, Selim İleri’den, Soner Yalçın’a, Taha Akyol’dan Yılmaz Özdil’e yaklaşık yüz elli köşe yazarının güncel yazıları takip edilebiliyor. Kitaplar kategorisinde ise, Milli Kütüphane’nin arşivinde yer alan binlerce kitabı dinlemek mümkün. Eğitimler kategorisinde, satranç eğitimlerinden şarap üzerine eğitime, Jazz’ın gelişiminden NLP eğitimine, Rock’ın tarihinden teknoloji eğitimlerine kadar pek çok bilgiye ulaşabilirsiniz. Ve ayrıca Turkcell Akademi’de yer alan eğitimlerin birçoğundan yararlanabilirsiniz. Dergilikte ise, Lezzet, Tempo, İstanbul Life, Chip Online, Harvard Business Review gibi dergileri takip edebilirsiniz. Bilgi Servislerinde de, hava durumu, döviz kurları, astroloji, goller cepte gibi köşeleri ulaşmanız mümkün.
Gelelim bu yazının geri kalanında anlatacağım Yol Arkadaşım kategorisine. Öncelikle bu kategoriden bulunduğunuz yerin lokasyon bilgilerine ulaşabiliyorsunuz. Aynı zamanda size en yakın hastanenin, eczanenin, okulun, sinemanın, restoranın, caminin, gece kulübünün, banka şubesinin, otelin, noterin, karakolun, taksi durağının vs. adreslerini, telefon numaralarını ve size yaklaşık ne kadar uzaklıkta bulundukları bilgilerini öğrenebiliyorsunuz. Bu kategori içerisinde, ileride onlarca benzerinin ekleneceğini umduğum, 2 Aralık 2014’te lansmanı yapılan bir de İstinye Park yeniliği var.
İstinye Park demişken, alışveriş merkezlerine karşı beslediğim duyguları sizinle paylaşmak istiyorum. İstinye Park’ta ne yapıldı sonra anlatacağım.
Vakit geçirmekten keyif almadığım mekânları düşündüğümde, alışveriş merkezleri genelde ilk sıralarda gelir aklıma. Havasız, kalabalık, gürültülü, karışık, çok karışık, acayip karışık... Eğer alışveriş merkezlerini sadece çok fazla şey satın almak zorunda olduğunuz zaman alışveriş yapma işlemini hızlıca halledip bitirme imkânı sağladığı için kullanıyorsanız; kalabalık, gürültülü ve havasız olmasını tolere edebiliyorsunuz bu büyük, karmaşık, düzensiz yapıların.
Ama şu karışık olması, çok karışık olması, acayip karışık olması problemini nasıl çözeceğiz? Bir görme engelli olarak bu noktada tıkanıp kalıyorum. Bir kere kendinize işaret olarak belirleyebileceğiniz pek fazla ipucu bulunmuyor buralarda. Kaldırımın ortasındaki bir direk, tümsekler, dönüşler, kaldırımlar, mazgallar, sesler, kokular, hissedilebilir yüzeyler, denizden gelen esinti, araba sesleri bunlar bir körün olmazsa olmaz ipuçları. Kumbaracı Yokuşu benim için Tünel'e doğru yürürken soldaki sokaklardan biri olmasından çok, ADA Müzik'in karşısındaki dik yokuştur. ADA Müzik'ten gelen melodileri duyunca anlarım ki Kumbaracı'nın oralardayım. Taksim Meydanı'ndan Cihangir'e doğru yürümek istediğimde ise, Sıraselviler'in girişindeki kebapçılardan gelen kokular yönlendirir beni.
Şimdi bir alışveriş merkezinde bu tarz ipuçları kullanabilmek ne kadar mümkün bir düşünelim. Yemek kokularını kullanayım desem, bütün restoranlar aynı yerde toplandığı için bu pek işlevsel olmuyor. Mağazalarda çalınan müziklerden bir ipucu çıkarayım desem, müzik çalınmayan bir mağaza bulmak imkânsız olduğundan bu da işe yaramıyor. Hissedilebilir yüzey de yok, zemin de değişmiyor ki oradan bir şeyler çıkarayım.
Her körün, aslında herkesin, kendine göre bir alışveriş çözümü vardır; ama ben kendiminkilerden biraz bahsedeceğim tabii. Ya tarzımı, ihtiyaçlarımı iyi bilen birisiyle alışverişimi yapıyorum ki bu en az tercih etmeye çalıştığım yöntem, ya alışveriş merkezlerinde sadece kolayca bulabileceğim mağazalardan alışverişimi tek başıma yapıyorum, ya da kökten çözüm, hiç alışveriş merkezleriyle filan uğraşmıyorum. Saydığım bu üç yöntemin de dezavantajları avantajlarından fazla. Birisiyle alışverişe gittiğimde, bu kişiyi yormuş olma düşüncesi, sıkılmış olma ihtimali beni çok rahatsız ediyor ve şöyle ağız tadıyla seçenekleri değerlendiremeyip bir şeyi bulur bulmaz alıyorum. İkincisinde de, bir iki mağazaya takılıp kalıyorum, yenilik yapmak imkânsızlaşıyor, bunların dışında bildiğim mağaza sayısı da çok az oluyor. Üçüncüsünde ise alışveriş işini topluca ve benim için en mühim olanı, hızlıca yapıp bir kerede halletme imkânım olmamış oluyor.
İstinye Park’ta ne oluyor peki. İstinye Park’a gittiğinizde önce bluetooth’unuzu açıyorsunuz, sonra da Turkcell Hayal Ortağım Servisi’ni. Evet, artık önünden geçtiğiniz her mağazanın adını ve kategorisini (Örneğin; Zara – Hazır Giyim, CaffeNero – Yiyecek İçecek) sesli bildirimlerle, bu alanlara yerleştirilen beaconlar sayesinde öğrenebiliyorsunuz. Ayrıca, asansör, tuvalet, acil çıkış gibi mağaza dışı önemli noktalar için de sesli bildirim alıyorsunuz. İsterseniz gitmek istediğiniz mağazayı seçip hedefinize ulaşana kadar sesli bildirim almayı tercih edebilir, isterseniz de hiçbir hedef belirlemeden serbest dolaşım modunda alışveriş merkezini gezebilirsiniz.
Birazcık da sistemin çalışma mantığından bahsedeyim. Ama ondan önce kafanızda canlanması açısından İstinye Park’ın mimari yapısını kısaca betimleyeceğim. Ana kapıdan girdiğinizde tam karşınızda ortası boş büyük bir çember var. Saat üç yönünde adı Bulvar olan U şeklinde bir koridor, saat on iki yönünde Meydan isminde yine U şeklinde bir koridor ve saat dokuz yönünde de Park isimli yine U şeklinde bir koridor var. Tüm bu koridorlar çemberin etrafında yer alıyor. Bu koridorlar arasında ve koridorlarla giriş çemberi arasında da çeşitli kesişim yolları bulunuyor. Her kesişim noktasında hangi kesişim noktaları arasında bulunduğunuzun bilgisini alabiliyorsunuz (Örneğin: Giriş Çemberi’yle Meydan bloğu kesişim noktası). Ayrıca her mağazanın bir de numarası mevcut. Yani siz bir mağazayı arattığınızda, mağazanın ismiyle birlikte hangi koridorda bulunduğu ve numarasının ne olduğu bilgisine de ulaşıyorsunuz (Örneğin: Nine West – Hazır Giyim – Bulvar 10). Bu bilgilerin şöyle bir önemi var, doğru koridorda mısınız onu anlıyorsunuz ve numaraları takip ederek de doğru istikamette yürüyüp yürümediğinizi kontrol edebiliyorsunuz. Siz Meydan bloğundaysanız ve gideceğiniz yer Park bloğundaysa, bloklar arasındaki kesişim noktalarında verilen kesişim bilgilerinden koridordan koridora rahatça geçiş yapabiliyorsunuz. Siz Bulvar bloğu no 20’deyseniz ve bir sonraki numara 21 olduysa, Bulvar bloğu no 13’e gitmek için ters yönde yürüdüğünüzü anlamış oluyorsunuz.
2 Aralık’ta lansmanı yapılan bu yeniliği pek çok görme engelli deneyimledi ve İstinye Park yeniliğiyle alakalı beğendikleri, beğenmedikleri, şöyle olsaydı böyle olsaydı daha iyi olurdu dedikleri her şey Turkcell çalışanları ve YGA gönüllüleri tarafından gelecekte dikkate alınmak üzere not alındı.
Size Turkcell Hayal Ortağım içerisinde bulunan son bir kategoriden daha bahsederek yazımı sonlandıracağım. Hayal Ortağım kullanıcılarının servisle alakalı tüm şikâyetlerini, isteklerini, eleştirilerini, yeni fikirlerini ulaştırabildikleri bir de öneri kategorisi var. Görme engellilerin hizmetinde olan bir servis, kullanıcılarından gelecek geribildirimler sayesinde çok daha hızlı ve doğru bir şekilde gerçek ihtiyaçlara cevap verebilecek bir seviyeye gelecektir. Bu yüzden, bu kategori var olan ve eklenecek tüm içerikler üzerinde de büyük bir öneme sahip.
Hepimize eşit, erişilebilir ve engelsiz bir 2015 diliyorum.