2020 yaz ayları…
-Pandemi devam ediyor, festivali nasıl yapacağız?
-O zamana kadar belki…
-Yok, sonbahar daha zorlu olacak diyorlar.
-Bilgi yarışmasını da yapamadık.
-Öyleyse düşünelim, ne yapabiliriz.
Eylül 2020
-Biz bu festivali bir şekilde yapacağız.
-Bilgi yarışmasını da yapacağız.
Festivale 24 saatten az bir zaman kala…
-Tüm sistemi kurduk, her şeyi planladık, yine de bir deneme yapalım.
-Hayır, bu şekilde sistem sağlıklı çalışmıyor.
-Başka bir kurgu mı oluştursak?
-O kadar vaktimiz yok.
-Farklı yöntemler deneyeceğiz.
Açılışa birkaç saat kala…
-Belki de yapamayız.
Olsun!
Denemedik demekten, biz yapamayız demekten iyidir.
9 Kasım Pazartesi akşamı
Heyecan dolu onlarca yarışmacı, seyirci ve neredeyse bir o kadar görevliyle soluk soluğa bir yarışma ile açılış…
Kazananlar, kaybedenler, teknik sorunlar, alternatif çözümler, koordinasyon gruplarında biriken yüzlerce WhatsApp mesajı, hepsi birbirinden renkli yarışmacı grupları, havada uçuşan sorular, birbirinden komik durumlar, herkesi saran bir enerji ve saatler süren eğlence…
Selen Özel Bilgi Yarışmasının on üçüncüsü ilk kez çevrimiçi olarak gerçekleşti. Gecenin sonunda belki yorgunuz, belki finale kaldık, belki elendik ama bu ortak deneyimi paylaşmaktan duyduğumuz mutluluğun tadı başka.
Saatler gece yarısını geçmiş, başkan konuşuyor, “Aksaklıklar olsa da biz bu yarışmayı yaptık, çok ama çok eğlendik, koşullar uygun değil demedik, vaz geçmedik. İyi ki de vaz geçmemişiz. O kadar mutluyum ki. birazdan kokoreç yemeye gideceğim…”
10 Kasım Salı akşamı
Pandemi bir yana festivalin çevrimiçi olması çok büyük avantajlar getirdi bize. Uluslararası konuklarımızdan ilki, post doktora sahibi kör bir Kimyager olan Greg Williams bizlerle.
Erişilebilir fen laboratuvarlarından, dokunsal grafiklerden bahsediyor. Körleri ısrarla belli alanlara ve işlere yönlendirmeye çalışanlara inat, körlerin bağımsız bir şekilde laboratuvarlarda deneysel veri toplayabilmelerini sağlayan sistemlerden konuşuyoruz. Hayır, bunlar bizim gerçekleşmesi imkansız düşlerimiz değil. Erişilebilir matematiğin mümkün olduğunu, diğer herhangi bir alan gibi pozitif bilimlerin de körlere kapalı olamayacağını canlı canlı anlatıyoruz.
Ve bir kez daha söz veriyoruz, “Bir gün, herkesle aynı anda, tüm eğitim kurumlarına engelsizce girinceye dek…”
11 Kasım Çarşamba akşamı
Bu kez konuklarımız Amerika’dan NFB başkanı Mark Riccobono ve Fatoş Floyd…
Engelsiz Erişim ve NFB bir araya geliyor ve bağımsız yaşamın temel bir hak olduğundan, körlüğün bir eksiklik değil yeti farkı olduğundan, körlerin istediği hayatı yaşayacağından, körler adına yalnızca körlerin konuşacağından söz ediyorlar.
Amerika’daki kör hareketini detaylıca dinliyor, neyin nasıl ilerlediğine dair sorular soruyor, kendi mücadelemizle kıyaslamalar yapıyoruz. Bu arada NFB’nin elli bin üyesi olduğunu duyuyoruz, biz şimdilik burada sayıca az da görünsek yalnız olmadığımızı biliyoruz, ve tekrar ediyoruz, “Bir gün, tüm yaşamı, eşit, erişilebilir, engelsiz kılıncaya dek…”
12 Kasım Perşembe akşamı
Uzayın derinliklerinde bir yolculuktayız. Astrofizik alanından yine uluslararası bilim insanlarıyla birlikteyiz. Ana konuğumuz Wanda Diaz Merced, kör bir kadın olarak görev yaptığı Yerçekimi Dalga Gözlemevindeki çalışmalarından söz ediyor. Alandan bilim insanları, astronomik gözlem ve verilerin sese dönüştürülerek nasıl analiz edildiğini anlatıyorlar. Biz bu gece astronomi ve fizik alanında körler için hayal kurmanın hiç de zor olmadığını anlıyoruz.
İlk kez değilse de bu kez daha iddialı, daha emin söylüyoruz, “Diğer hiçbir alan gibi bilim de görenlerin tekelinde değil!”
13 Kasım Cuma akşamı
İngiltere’den araştırmacı yazar Selina Mils ile buluşuyoruz. Araştırmaları sonucunda, engel denilen şeyin körlük değil toplumsal bariyerler olduğunu, ilkçağlardan günümüze sayısız örnekle anlatıyor bize. Körlüğün ya da körlerin trajedileştirme ile kahramanlaştırma ikilemine sıkıştırılma tarihini dinliyoruz bir yönüyle. Farklı zaman dilimlerinde birbirine çok benzer yaklaşımlara tanık olmak zihnimizi açıyor.
İlerleyen saatlerde gece yarısına dek sürecek bir oturumla bizler de tarihe izimizi bırakıyoruz. Bizler, gerçek insanlar, yani şimdi ve burada yaşayan körler olarak, yeti farklılığından, kör kimliğinden, mücadelemizden bahsediyoruz. Havada uçuşan sonsuz fikirlerin doğrusunu yanlışını tartışıyoruz. Dostlarla zaman zaman aynı fikirde olmasak ne olur? Biz gerçekten düşünüyor, gerçekten sorguluyor, gerçekten üretiyoruz…
14 Kasım Cumartesi akşamı
“Her cadde, sokak ve mekanı özgürce gezinceye dek…” demiştik erişilebilirlik sözümüzde. Havaalanları ve uçakların erişilebilirliği konusunda alandan temsilcilerle birbirimizi dinliyoruz. Havaalanlarında bağımsız hareket etmek için hangi imkanların olduğunu öğrendikçe ve başka neler yapılabileceğini düşünüp tartıştıkça daha da heyecanlanıyoruz. Bilgileniyoruz, bilgilendiriyoruz, çünkü biz her yerdeyiz ve her yerde olmaya devam edeceğiz.
Akşamlarımızı fırtına gibi seminerlerle geçirirken, iki gün boyunca da stantlar açılıyor hemen her konuda. Erişilebilirlikle ilgili ne varsa paylaşılıyor coşkuyla. Web yazılımından Braille’e, sesli betimlemeden erişilebilir ev aletlerine her şey sergileniyor. Yemek de yapılıyor stantlarda, tıraş da olunuyor, sokaklarda da geziliyor. Kör ebeveynler de aradıklarını buluyor, eğlence ve oyun arayanlar da.
15 Kasım Pazar günü…
Selen Özel bilgi yarışmasının muhteşem finali ve kapanış partisi…
Daha az yorgun, çok daha deneyimli, çok daha coşkulu ve mutluyuz. Seyirciler arasındaki iki kişi olarak güçlerimizi birleştirdiğimizde yalnızca altı soruya doğru yanıt verebildiğimizi düşünürsek, finalistleri kutlamamak olmaz herhalde.
Burada yalnızca küçük bir kısmı anlatılan bu baş döndürücü festival, tatlı bir rüya, olmayacak bir hayal ya da uzaklardaki bir ütopya değil, bir hafta boyunca yaşadığımız tarihi bir deneyimdi.
7. Beyaz Baston ve Erişilebilirlik Festivali; seminer ve stantlarıyla zihnimizde koca bir alan, katılımcılarıyla yüreğimizde bir umut, aksaklıklarıyla yüzümüzde bir gülümseme ve her anıyla eşsiz bir deneyim bıraktı.
2020 yılının kasım ayından tarihe notumuz olsun, “Biz buradaydık ve eşitliğe inandık. . Ve sen her ne zaman bizimle karşılaşırsan arkadaşım, asla yalnız hissetmeyeceksin. Söz veriyoruz ki tüm yaşamı eşit, erişilebilir ve engelsiz kılıncaya dek mücadeleye devam edeceğiz.”
Festivalimizdeki her şeye, stantlar ve akşam etkinlikleriyle birlikte bilgi yarışmamıza erişmek ve bu coşkuyu katılmadıysanız hissetmek veya yeniden yaşamak isterseniz
festival.engelsizerisim.com
adresini ziyaret edebilirsiniz.