ENGELSİZ BİTAKSİ YOLCULUĞU

Merhaba Değerli okurlar.,

Bir caddenin ortasında taksi çağırmak zorunda kaldınız mı hiç? Etrafınızda bildiğiniz bir taksi durağı yok, bununla birlikte çevrede kimse de yok, varsa da adamların aceleleri var, üstüne üstlük hafiften yağmur atıştırmaya başlamış. El edilen tüm taksiler ya dolu ya da gideceğiniz yeri beğenmiyor. Sizin de aceleniz var; ama nasıl durduracaksınız o taksiyi?

Benzer senaryoları son birkaç yıldır çok kez yaşamışımdır. Eğer duraktan taksi çağırmıyorsam, bir noktadan geçen taksileri durdurmak hep bir sıkıntı olmuştur benim için. Bu durum geçen otobüsleri anlamaktan biraz daha zor. Eğer bir otobüs durağındaysanız, bir biçimde orada bekleyen birileri olacağından istediğiniz hat gelince size haber vermelerini rica edebiliyorsunuz çevrenizdekilerden. Ama takside süreç her zaman bu kadar basit olmuyor. Birinden rica ettiniz diyelim boş bir taksi çevirmesini, beş on dakika boyunca taksi gelmezse ciddi bir sıkıntıya dönüşüyor olay benim için. Taksiden çok yanımdakini bekletmek koymaya başlıyor adama. Bir biçimde Taksi durdu diyelim. Şoför gideceğiniz yeri beğenmiyor. Beş karış suratla kullanmaya başlıyor aracı. Size saydıramıyor da trafiktekilere bağırıp çağırıyor, abuk subuk bir radyo kanalı açıyor vs. Yani bir taksi yolculuğu tam bir kâbus olabiliyor zaman zaman. Hele bir de gideceğiniz yeri tam bilmiyor ya da tarif edemiyorsanız, iş iyice çığırından çıkıveriyor.

İşte bu yazımda, böyle zamanlarda çözüm olabilecek bir uygulamadan bahsetmek istiyorum sizlere. Uygulamanın adı: BiTaksi. Sanırım Avrupa ve Amerika’da da örnekleri olan bir uygulama. Sistem akıllı telefonlarla çalışıyor. Programın iOS ve Android uygulamaları mevcut. Telefonunuza indirip üye olduğunuzda, artık her yerden taksi çağırmak çok çok daha kolay bir hale geliyor.

Bildiğim kadarıyla, şu an Türkiye’de yalnızca İstanbul’da var bu sistem. Yakın zamanda diğer büyük şehirleri de kapsayacağını duymuştum.

Peki, Nasıl çalışıyor yapı? Öncelikle sisteme üye taksilere ihtiyaç var elbet. Ama İstanbul’da BiTaksi’yi kullanan taksi sayısı her geçen gün artıyor. Yani araç bulmakta sıkıntı yaşamıyorsunuz. Kullanıcı BiTaksi’yi indirip telefon numarasıyla üyelik işlemini tamamladıktan sonra artık taksi çağırmaya hazır. Akıllı telefonunuz bulunduğunuz konumu size gösteriyor. Call Taksi düğmesine dokunduğunuzda karşınıza 2 seçenek çıkıyor ödeme tipi olarak, kredi kartı veya nakit. Tercihinizi yaptığınızda, etrafınızdaki taksiler aranıyor mesajıyla karşılaşıyorsunuz. Bu esnada sizin konum bilginiz ve isminiz en yakın BiTaksi kullanıcısı şoföre gidiyor, o çağrıyı kabul etmezse, bir sonraki kişiye gidiyor. Bir şoför çağrıyı kabul ettiği an akıllı telefonunuzun ekranına Gelen şoförün adı soyadı, aracın plakası ve size olan mesafesi düşüyor. Buradan sürekli mesafe bilgisini takip edebiliyorsunuz. Zaten genellikle bu noktadan sonra Şoför sizi cep telefonunuzdan arayıp tam olarak yerinizi teyit ediyor ve birkaç dakika sonra taksiye sorunsuz binmiş oluyorsunuz.

Aslında bir yıldır kullanılıyormuş uygulama İstanbul’da; ama biz Adem Abi’yle daha yeni keşfettik. Birçok kimse için çok kullanışlı bir şey. Ama bir kör için daha da kullanışlı bence. Her şeyden önce, bir noktada beklerken, taksi çevirmesi için başka birinden yardım isteme mecburiyetiniz ortadan kalkıyor. Biz iOS uygulamasını test ettik ve oldukça erişilebilir bulduk. Şoförün adı, aracın plakası, size olan mesafesi gibi bilgileri VoiceOver ile okumak son derece basit.

Tüm bu bilgileri görebilmek yolculuk sırasında da büyük bir rahatlama sağlıyor. Çünkü BiTaksi kullanan bir şoför yolcusuna çok daha saygılı davranıyor. Yolculuk sonrası, dilerseniz bindiğiniz taksi şoförüne puan verebiliyor veya hakkında yorum bırakabiliyorsunuz. Tatsız bir şey yaşadıysanız şikâyet edebiliyorsunuz. Bunun yanında, çoğu arkadaşımın güvenlik kaygıları nedeniyle durak taksileri dışında taksi çevirirken ciddi çekinceler yaşadıklarını biliyorum. BiTaksi benzeri bir uygulama bu özelliğiyle de oldukça güvenli bir yolculuk gerçekleştirmenize yardımcı oluyor.  Ayrıca geçmiş yolculuklarınız sisteme kaydedildiğinden hangi yolculukta ne kadar ücret ödediğiniz bilgisini de görebiliyorsunuz. Örneğin en son yolculuğuma baktım yazıyı hazırlarken, 13 Temmuz tarihinde 22.49’da Cumhuriyet Mahallesi Ercan Sokak’tan binip 23.15’te Namık Kemal Mahallesi Erciyes Sokak’ta indiğim ve 12 TL ödediğim bir yolculuk yapmışım. Yolculuğumu K.M. tarafından kullanılan ve plakası 34 TGD ile başlayan araçla gerçekleştirmişim. Dilersem bu bilgiyi Facebook, Twitter gibi mecralarda da paylaşabiliyorum. Yani Taksi şoförü kötü bir üne sahip olmamak için son derece konforlu bir yolculuk yaşatıyor sizlere.

Şu ana dek altı kez bu biçimde taksi çağırmışım ve hepsinde de yolculuktan çok memnun biçimde ayrıldım. Akıllı telefon kullanan tüm arkadaşlara tavsiye olunur efendim.

Son olarak biraz da uygulamanın nasıl kullanıldığından bahsedeyim.

İlk olarak iPhone kullanıyorsak Appstore, Android kullanıyorsak Play Store içine girip arama alanına BiTaksi yazıyoruz ve çıkan ilk sonuca basıp uygulamayı ücretsiz olarak telefonumuza indiriyoruz. Android uygulamasının erişilebilirliğini test etmediğimden ben bu noktadan sonra iOS için konuşacağım.

Uygulamanın doğru çalışabilmesi için cihazınızın ayarlar/gizlilik bölümündeki konum servislerinin açık olması gerekiyor, unutmayın. Eğer burası açık olduğu halde BiTaksi’yi açtığınızda halen konum servisleri kapalı uyarısı alıyorsanız, bu durumda gizlilik içindeki konum servisleri düğmesine dokunup buradaki BiTaksi öğesini açık yapmanız gerekebilir.

Uygulamayı açtıktan sonra menü düğmesine basıp buradan da yeni üyelik düğmesine dokunuyoruz.

Üyelik bilgileri olarak ad soyadı, cep telefonu ve şifre zorunlu olarak isteniyor, dilerseniz kredi kartı bilgilerinizi ve e-posta adresinizi de girebilirsiniz.

Bilgileri girip ilerlediğinizde cep telefonunuza SMS olarak bir aktivasyon kodu geliyor. Bu kodu ilgili alana giriyorsunuz. Eğer programı size bir arkadaşınız önerdiyse, promosyon kodu alanına size gelen iletideki numarayı girerseniz ilk yolculuğunuzda belirli bir indirim de kazanabiliyorsunuz. Son aşamada kaydet ya da bitti düğmesine bastığınızda işlem tamamlanmış oluyor. Hepsi bu. Birkaç dakika içinde üyelik işleminizi tamamlamış oluyorsunuz.

Bundan sonra tek yapmanız gereken Call taksi düğmesine basıp ödeme tipini seçmek. Eğer bir taksi geliyorsa, ekranda sağa sola fiske hareketiyle şoför, araç plakası ve mesafe bilgisini görebiliyorsunuz. Geçmiş yolculuklarınızı görme, ücret hesaplama ve bilgilerinizi güncelleme gibi işlemleri yapmak için menü düğmesine dokunmanız gerekli.

Uygulama VoiceOver ile genellikle erişilebilir olmakla birlikte geçmiş yolculuklar bölümündeki puan verme ve favorilere ekleme gibi düğmeler doğru biçimde etiketlenmemiş. Bir de Call Taksi gibi bölümlerin neden İngilizce kaldığını anlamış değilim. Yine de bu küçük detaylar genel kullanımı etkilemiyor. Taksi kullanan herkese şiddetle yeniden tavsiye ediyorum.

Küçük bir not: şu ana dek hep nakit ödeme yaptım. Ama anlatılana göre, kredi kartı ödemesini seçtiğimizde yolculuk sonunda çekilecek miktar telefonumuza mesaj olarak geliyormuş ve bunu doğruladığımızda işlem gerçekleşiyormuş. Bozuk para, para üstü gibi dertlerden kurtulmanız açısından kredi kartı güzel bir alternatif bence.  Tabi böyle bir ödeme tercih ediyorsak, daha önce üyelik bilgilerimize kredi kartı bilgilerini de girmemiz gerekiyor.

Nasıl Yol Tarifi Yapabilirim?

Yazımın son bölümünde taksiye bindikten sonra yol tarif ederken işimi kolaylaştıran birkaç ipucundan söz etmek istiyorum. Şunu aklımızda tutalım ki, araçla bir yere giderken üçüncü mazgaldan sola dönün tarzı körcül bilgiler pek işe yaramayabilir. O nedenle şu soruların yanıtlarını bilmek faydalı olacak.

Gideceğiniz sokağın adı ve bina numaranız nedir?

Yakınlarınızda bilindik bir lokanta, pastane, Market vs. var mı?

Gideceğiniz binanın yanı yöresinde kolayca okunabilecek bir dükkân, Mağaza vs. var mı?

Gideceğiniz yere farklı noktalardan gelirken, ana arterlerden bulunduğunuz noktaya çıkan en yakın sapak ve tabelalar neler olabilir?

Eğer bir yere ilk kez gidiyorsanız, tüm bunları bilme şansınız olmayabilir. Bu durumda en kolay yöntem açık adres almak ve eğer elinizde varsa bir navigasyon uygulaması kullanmak olabiliyor. Ancak eviniz gibi sıkça gittiğiniz bir adresten söz ediyorsak, çevrenizdekilere sorarak, kendiniz dışarı çıkıp keşfederek bulunduğunuz nokta yakınında neler olduğunu, oraya araçla nasıl gelinebileceğini mutlaka öğrenmeye çalışın derim. Bunu bir tek taksi için düşünmeyin. Bir arkadaşınız, bir yakınınız da oraya gelebilir ve sizden tarif isteyebilir. Çoğu zaman bilirim ki, bir kör bulunduğu noktayı iyi biliyorsa vereceği tarif çok daha başarılı olabiliyor. Çünkü adım adım tarif yapıyor. Ancak çevrenizdeki tabela ve çıkışları iyi bilmek lazım. Örneğin otobandan geliyorsak, hangi çıkıştan çıkmalıyız? kaçıncı sapaktan sizin oraya sapıyoruz? Gibi temel bilgilerle mahalle çevrenize kadar taksiyi getirdiğinizde, sonrası zaten bildiğiniz noktalar olacağından işiniz daha kolaylaşıyor. Mahallenize geldiğinizde de, Berberin yanından sağa, fırının önünden sola, pastanenin solundan aşağı, otobüs durağının yanından içeri gibi tarifler hem sizin hem şoförün yolu bulmasına yardım edebiliyor.

İstanbul’da son dönemde yeni bir uygulama başladı. Taksilerde arka ve ön kapıların hemen üstünde taksi plakaları Braille olarak yazıyor. Bu bilgiyi kontrol etmenizi öneririm. Ayrıca, kendinizi korumak için minik bir ipucu, taksiyi birisi sizin için çevirdiyse, binerken taksi şoförünün de duyacağı biçimde, yanınızdaki kişiye taksi plakasını yüksek sesle okutun. Böylece kendinizi olası yanlış davranışlara karşı biraz daha güvence altına alma şansınız olacaktır.

Sonuçta yine ve yeniden ve her zaman aynı noktaya geliyorum, engelsiz bir taksi yolculuğu yapmanız için ille de yanınızda yardım alacağınız bir kişi olması gerekmiyor. Doğru ipuçlarını kullanırsanız, kör biri olarak sorunsuz ve tek başına yolculuk etmenizde hiçbir sakınca yok. Yazımda sizlere BiTaksi uygulamasını anlattım. Ama son bir iki ay öncesinde de kâh birilerine sorarak kâh durakları arayarak yine taksi kullanıyorduk. Önemli olan aramaya devam etmek. Çözümü aradıkça buluyorsunuz. Halen baston kullanamayan, tek başına dışarı çıkmaya çekinen çok arkadaşımız var. Onlara yalnızca şunu söyleyebilirim: bir gün ilk kez tek başınıza bir yere gittiğinizde yaşayacağınız hazzı bir bilseniz, bugüne kadar ne çok şey kaçırmışım diye hayıflanırsınız.