Geçtiğimiz ay liseye ve üniversiteye yeni başlayan öğrenciler kayıtlarını yaptırdılar. Bu yıl onlar için çok zorlu ve yorucu geçti. Yorucu ve zorlu geçen bir yılın ardından hayatlarının en önemli değişimlerini gerçekleştirecekleri lise veya üniversite hayatlarına da bu ay başlayacaklar. Yeni bir ortam, yeni dersler, yeni bir yaşam tarzı onları bekliyor. Her şeyin hemen hemen yeni olduğu bu ortamda ister istemez onlar da kendilerini değiştirecekler, ortamın gereklerine ayak uyduracaklar. Ben de, naçizane, bu değişimi gerçekleştirirken gelişimleri için nelere dikkat etmeleri gerektiğine değineceğim.
Liseye başlayanlar için:
- Engelinizle ve gereksinimlerinizle ilgili iyi derecede bilgiye sahip olun. Lisede ihtiyaç duyduğunuz şeyleri öğretmenlerinizle ve arkadaşlarınızla konuşmaktan çekinmeyin. Engelinizle ilgili ayrıntılı açıklamaları gerekli duyduğunuzda iletişim kurduğunuz kişilere anlatın.
- Sınavlara nasıl girmek istediğinizi ve bunun hangi sebeplerle gerekli olduğunu sınav dönemi yaklaşmadan öğretmenlerinizle konuşun. Bu konuşmayı yapmak için sınav zamanını beklemeyin. Dönem başında yapacağınız bu konuşmayı yaparken derste ihtiyaç duyduğunuz düzenlemeleri de anlatabilirsiniz. Bu sayede öğretmeninizle tanışmış, ihtiyaçlarınızı anlatmış olursunuz.
- Derste kullanacağınız ekstra araç gereç varsa bunu öğretmenlerinize söyleyin.
- Okulun ilk zamanları en çok kullandığınız (sınıf, kantin, lavabolar, öğretmenler odası, çıkış kapısı) vb. yerlere nasıl gideceğinizi öğrenin. Bu yerlere mutlaka ulaşımınızı tek başınıza sağlayın. Yerine göre okul başlamadan önce ya da dağıldıktan sonra yanınızda biriyle, ailenizden biri, okulda görevli biri, arkadaş, ya da bir öğretmenle okulun içindeki bu yerellere nasıl gidileceğini öğrenebilir, kafanızda bir harita oluşturabilirsiniz.
- Kesinlikle bilgisayar kullanma becerinizi iyileştirin. Bu hem lise hayatınızda hem de lise sonrası hayatınızda sizin için en önemli noktalardan biri olacaktır. Bağımsız çalışmanın yolu iyi bilgisayar kullanmaktan geçer.
- Bastonu artık kendinizden bir parça yapın. Kullanın veya kullanmayın bastonunuzu yanınızda tutun. Bu yaşlarda baston bulundurmak veya kullanmak gençler tarafından maalesef ihmal edilen bir davranış.
- Son olarak gelişiminiz için bol bol kitap okumayı ve derslerinize çalışmayı unutmayın.
Üniversiteye başlayanlar için:
Yoğun bir yıl geçirdiniz. Artık hayatınızın en önemli dönemine başlıyorsunuz. Belki ailenizden de uzak bir ile gittiniz. Unutmayın hayatınızın en özgür, en bağımsız ve en bireysel olduğu bir dönem bu. Bilimsel gelişiminizin dışında kişisel gelişiminizde önemli değişiklikler olacak.
- Öncelikle üniversiteyi bir ders ortamı gibi düşünmeyin. Elbette dersleriniz önemli ancak üniversite yaşantısı kesinlikle dersten ibaret değildir. Kalacağınız yer ile okulunuzun arasını ilk başta öğrenmenizi tavsiye ederim. Dersler başlamadan önce bu işi tamamlamanızı tavsiye ederim.
- Kampüsünüzün içini ve dersliklerinizin bulunduğu binanın iç kısmını ilk zamanlarda öğrenmeye çalışın. Gerek kampüs içinde gerekse kampüs dışında hareketinizde kimseye bağlı kalmayın.
- Üniversitenizin engellilere sağladığı imkânları araştırın ve ihtiyaç duyduklarınızı kullanın.
- Ders kaynaklarına erişim, derste not alma ve sınavlarla ilgili bölüm hocalarınızla ve üniversitenizin engelli birimiyle iletişime geçin.
- Maddi imkânlarınız dâhilinde üniversitenizin düzenlediği veya şehirde düzenlenen etkinliklere sık sık katılın.
- Sürekli olarak, arkadaşlarınızdan bir yere giderken sizi almalarını talep etmeyin. Gideceğiniz yeri bilmiyorsanız bile herkesin ortak buluşma noktasına tek başınıza gitmeye özen gösterin. Bu arkadaşlık ilişkilerinizdeki güç dengesini korumaya yarayacaktır.
- Üniversitenizin içinde ve çevresinde takılmaya özen gösterin.
- Az görüyor olsanız bile baston kullanmaktan kaçmayın. Baston sizin en yakın dostunuz olacaktır.
- Gerekli durumlarda, engelinizle ilgili bilgi vermekten ve konuşmaktan çekinmeyin.
- Lisede yapmanız gereken ve o zamanlar yapamadığınız şeyleri yapmaktan çekinmeyin.
Son olarak şunu söylemek istiyorum. Lise, üniversite okumak, çalışmak, bilgili olmak vb. hiçbir şey sizin bağımsız hareketinizden önemli değil.
Bağımsız olduğunuz kadar değerli olursunuz.