Aralık 2015 yazımda APA tarzına göre sayfa düzenini, yazı tipi ve boyutunu nasıl ayarlayacağımızı anlatmıştım. Okumak isteyenler için linki burada:
JAWS İle APA’ya göre Sayfa Düzeni hazırlamak
Bu ay kaldığımız yerden devam ediyoruz. Malum, dönemin son haftaları ve sizin de birçok teslim edilecek ödeviniz vardır değil mi? Gören birinden şu APA düzenlemelerini yapmalarını rica etmeye son.
APA tarzında ilk sayfa kapak, ikinci sayfa özet sayfasıdır, sonra asıl metin başlar. Tüm ana başlıklar, yani giriş, yöntem, sonuçlar, tartışma ve referanslar yeni bir sayfada başlar. Kapak sayfası yapmak bayağı zor bir şeydi benim için. Hala yapmaya bayıldığımı söyleyemem ama yapabiliyor olmak güzel. Bu yazıdaki kuralları uygulamadan önce bir önceki yazıda anlatılan sayfa düzeni ve yazı tipi ayarlamalarını yaptığınızdan emin olun.
Kapak sayfasında olması gerekenler: yenilenen başlık (Running Head), sayfa numarası, asıl başlık, yazarın ya da yazarların adı, dersin adı, yazarların kurumunun adı yani üniversitenin adı. Asıl başlıktan başlayarak listedeki tüm bilgiler alt alta, ortalı, kelimelerin ilk harfleri büyük ve kalın olarak yazılır, ayrıca bu bilgilerin sayfanın tüm boyutlarına göre ortalı olması gerekir, yani sadece satır değil sayfa da ortalanmalıdır.
Gelelim bakalım bunları nasıl yapacağımıza. Yenilenen başlık (Running Head) yani her sayfanın başında tekrar edecek olan başlığımız, biraz yapması uğraştırıcı bir şey. Alt tuşuna basıp ekle menüsünü buluyoruz. Burada üst bilgi (header) ekliyi açıyoruz ve ilk seçenekteki üst bilgiyi enter tuşuna basarak ekliyoruz. İçi boş olan üst bilgi yazma alanındasınız. Tekrar menüyü açıp, ok tuşlarıyla sola giderek üst ve alt bilgi düzenle (header and footer design ) menüsünü bulup seçenekler kısmından sadece değişik ilk sayfa seçeneğini seçiyoruz. Üst bilgi alanına geri döndük. Tekrar ekle menüsünden üst bilgi ekle’yi açıyoruz ve üç sütunlu üst bilgi ekliyoruz. Sayfamızın başında sağda solda ve ortada üst bilgi yazım alanları oluşturduk. İmleç en soldakinin de solunda. Sağ ok tuşuna bastığınızda yazım alanı gibi bir şey duymanız gerekiyor. İngilizce Word “Type here” diyor. Bir kez daha sağ ok tuşuna basınca yazım alanının dışına çıktınız. Bir kez daha sağ ok tuşuna basınca ortadaki yazma alanında olmanız gerekiyor. JAWS ve tap tuşlarına basarak nerede olduğunuzu kontrol edebilirsiniz. Sağ ok tuşuna basarak ortadaki yazım alanını seçip delete tuşuyla siliyoruz. JAWS’ın yazım alanı dışında (out of form field) demesi gerekiyor. Sağ ok tuşuna basarak en sağdaki üst bilgi yazım alanına geliyoruz ve yine alt tuşuna basıp üst bilgi alt bilgi düzenle menüsünü açıp sayfa numarası seçeneğini bulup, seçili olan yere ekle diyoruz ve sade numaralar seçeneğini işaretliyoruz. Böylece ilk sayfanın sayfa numarasını verdik. Satır başına gidiyoruz, soldaki yazım alanımız otomatik olarak seçili hale geliyor. Buraya yenilenen başlığımızı yazıyoruz. İngilizce yazarken Running head yazıp iki nokta üst üste koyup kısa başlığınızı yazıyorsunuz. Bu başlığın Running head ile birlikte 50 karakterden fazla olmaması gerekiyor ve tümü büyük yazılıyor. Bu ayki yazımın başlığını kısaltmadan yenilenen başlığa yazabiliriz: “RUNNING HEAD: APA TARZINDA YAZMAYA DEVAM”. Escape tuşuna basıp üst bilgi alanından çıkıp yazma alanına dönebilirsiniz. İlk sayfanın yenilenen başlığı ve sayfa numarası hazır, şimdi asıl başlığınızı, adınızı ve diğer bilgileri de yazarak kapak sayfasını tamamlayabilirsiniz.
Sırada özet sayfası var. Özetinizin 150 ile 250 kelime arasında olması ve tek bir paragraftan oluşması gerekiyor. Özet sayfasında paragraf içerden başlamıyor. Ama bu kadar basit değil tabii. Unutmayın başlık sayfamızdaki üst bilgi sadece ilk sayfaya özgüydü, yani ikinci sayfada ne yenilenen başlık ne de sayfa numarası var. Neden böyle yaptığımızı simdi anlayacaksınız. Tekrar, ekle menüsünden üç sütunlu üst bilgi ekliyoruz ve ortadaki üst bilgi yazma alanını yukarıda anlattığım gibi siliyoruz. En sağdaki üst bilgi yazma alanına gelince üst bilgi alt bilgi düzenle menüsünden seçili olan yere basit sayfa numarası ekliyoruz. Sonra soldaki üst bilgi yazma alanına home tuşuyla geçiyoruz. Yine tümü büyük olarak yenilenen başlığımızı yazıyoruz. Bu sefer yenilenen başlık ya da running head ifadesini kullanmıyoruz: ”APA TARZINDA YAZMAYA DEVAM”. Şimdiye kadar cebelleşmemizim sebebi bu, sadece başlık sayfasında “running head” kullanılıyor ve diğer sayfalarda doğrudan kısa başlık yazılıyor. Buraya kadar başardıysak en zorlu kısmı geçti demektir. Escape tuşuna basıp metin alanına dönüyoruz.
Metnin kalanında dikkat edilmesi gereken son temel şey başlık dereceleri. APA’da 5 düzeyde başlık derecelendirmesi var:
Birinci dereceden başlık ortalı, kelimelerin ilk harfleri büyük ve kalın.
İkinci dereceden başlık sola dayalı, kelimelerin ilk harfleri büyük ve kalın.
Üçüncü dereceden başlık satır başından başlıyor, sadece ilk kelimenin ilk harfi büyük, kalın ve nokta ile bitiyor.
Dördüncü dereceden başlık satır başından başlıyor, sadece ilk kelimenin ilk harfi büyük, kalın, eğik ve noktayla bitiyor.
Besinci dereceden başlık ise satır başından başlıyor, sadece ilk kelimenin ilk harfi büyük, eğik ve noktayla bitiyor.
Başlık kullanımıyla ilgili olarak dikkat etmeniz gereken bir şey daha var. Diyelim ki ikinci dereceden bir başlığınız var, bu başlığın altında en azından 2 tane üçüncü dereceden başlığınız olması gerekiyor. Yani bir şeyin altında alt başlıklar yaratıyorsanız en az iki alt başlığınızın olması gerekiyor. Size bir de sürprizim var. Sizinle APA tarzında başlıklar tanımlanmış Word template dosyasını paylaşıyorum. Bu dosyada alt sağ ve sol ok tuşlarıyla başlık seviyesi belirlediğinizde ilk 5 seviye kısmen APA kurallarına göre oluşturulmuş olacak. Büyük küçük harf ve nokta gibi değişiklikleri sizin yapmanız gerekiyor.
APA tarzında sayfa düzenlemesi ve biçim ile ilgili temel şeyleri iki yazıda ele almış oldum. İngilizce Word 2013 kullandığım için kısa yol tuşlarını vermedim ve yazarken menüleri kendim Türkçeleştirdim, umarım asıl menülerle örtüşüyordur. Aşağıda hem yazının seslendirilmesini, hem de üst bilgi eklemenin sesli anlatımını bulabilirsiniz.
Ödevlerinizde kolaylıklar dilerim.