Toplam Okunma 0
3-4 Yaş Arasındaki Gelişimim
Sevgili anneciğim ve babacığım. Bu ay 3-4 yaş arasında benimle ilgili sizleri nelerin beklediği konusunda bilgilendirmek istiyorum. Bu yazıda, sizleri daha da eğlenceli günlerin beklediğine şahit olacaksınız. Çünkü artık bu dönemde benimle alışverişe giderek bana küçük sorumluluklar verebilir, çocuk tiyatrolarına ya da müzikal oyunlara giderek eğlenceli vakit geçirmeye başlayabilirsiniz. Yani bu dönemde sosyal ve kültürel etkinliklere birlikte katılmanın tam zamanı. Bu arada hatırlatayım, bu dönemde tuvalet eğitimim de tamamlanmış olduğundan gittiğiniz yerlerde daha da rahat edeceğiniz günler geliyor. Haydi gelin, şimdi de ayrıntılara göz atalım.
3 yaşında nesneler arasında ilişki kurma, sorulduğunda nesnelerin özelliklerini söyleme, eşleştirme ve gruplama yapma gibi bilişsel becerilerimin iyi bir seviyeye geldiğini göreceksiniz. Artık 1’den 10’a kadar birer ritmik sayabilirim. Bu dönemde büyük parçalı yap-bozlar satın alabilir ve benim yap-boz yapmayı keşfetmem konusunda teşvik edebilirsiniz. Daire, üçgen, kare gibi basit geometrik şekilleri bana dokundurarak öğretebilir, bu şekillerin ahşap biçimlerine ya da kabartılmış çizimlerine dokunarak isimlendirmemi isteyebilirsiniz. Artık bana renklerden bahsedebilir; doğadan örnekler vererek denizin, çimenin, gökyüzünün, meyvelerin, sebzelerin rengi hakkında bilgi verebilirsiniz. Renkleri seçebilecek kadar görüşüm varsa, doğrudan birkaç rengi göstererek kavramamı sağlayabilirsiniz. Renkleri algılayabilecek kadar görme oranına sahip olmasam da renkleri bilmek benim için çok değerli. Çünkü bu sayede ileriki yaşamımda giyeceğim kıyafetin rengini, evde kullanacağım eşyaların rengini belirleme ve seçme fırsatı bulurum.
3 yaşından itibaren ben de akranlarımla eş zamanlı olarak makas kullanmaya başlayabilirim. Benim için de küt uçlu makaslar satın alabilir, arkama geçerek makas tutmayı öğretebilir, basit kesimler yapmamı teşvik edebilirsiniz. Görmediğim ya da az gördüğüm için beni sürekli tehlikeli gördüğünüz şeylerden uzak tutmanız, bazı becerilerimin gelişmesine engel olacaktır. Bunun yerine, beni destekleyebilir, kontrollü bir şekilde öğrenmemi sağlayabilirsiniz. Bu dönemde zıplama, atlama, koşma, atılan topu tutma, duran topa ayakla vurma, tek ayak üstünde durma gibi becerilerimin daha da geliştiği dönemdir. Ancak bu gelişimin gerçekleşebilmesi için sizin desteğinize ihtiyacım var. Beni bu tür hareketleri yapmam konusunda teşvik etmeli, gerekirse önce kendi bedeninize beni dokundurarak, sonra da benim bedenim üzerinde göstererek yapmamı sağlayabilirsiniz. Tek ayak üstünde durmakta ilk başta güçlük yaşayabilirim. Bu tür hareketleri sıklıkla yaptırarak bedenimin farklı hareketlere de aşina olmasını sağlayabilirsiniz. Çünkü hareketsizlik benim vücudumu hantallaştırmakla birlikte, kaslarımın yanlış olgunlaşmasına ve ileride bağımsız hareket becerilerimin kısıtlı olmasına yol açabilir. Bu nedenle, bu dönemde benim için yaptıklarınız ya da yapmadıklarınız, gelecekte yetişkin bir birey olduğumda yaşamımı tümüyle etkileyecektir.
Bu dönemde zeka ve kişilik gelişimimin hızla ilerlemekte olduğunu hatırlatmak isterim. Öğrenmeye hevesli olduğum bu dönemde sizin de öğretmeye hevesli ve sabırlı olmanız çok önemli. Unutmayın bu dönem, bir yatırım dönemi ve siz bana ne kadar yatırım yaparsanız, birikimlerinizin getirisi o kadar çok olur. Cinsiyet rollerini de bu dönemde gözlemlemeye başlarım. Gözlemlediklerimi oyunlarımda da kullanmaya başladığımı göreceksiniz. Bu nedenle, sizin anne-baba olarak rolünüz ve kardeşlerime yüklediğiniz rolleri doğru şekilde belirlemeniz çok önemli. Özellikle de ailemdeki bireyleri rol model olarak kabul edeceğimden hiç şüpheniz olmasın. Benmerkezci bir dönemde olacağımı bilmenizi isterim. Bu durum, sizi endişeye düşürmesin çünkü benmerkezcilik bu dönemde karşılaşılması olağan bir durumdur. Karşımdaki kişilerin duygu, düşünce ve ihtiyaçlarını fark edemem. Bunun bir süreç olduğunu ve zamanı geldiğinde yavaş yavaş kaybolacağını bilmenizi isterim. Bu dönemde akranlarımla da oynarım ama eşyalarımı, oyuncaklarımı paylaşamam. Bu durum da benmerkezci dönemde olmamdan kaynaklanmaktadır. Bahsettiğim gibi zamanı geldiğinde, benmerkezcilik de yavaş yavaş azalarak kaybolur. Eğer bu sürecin tahmin ettiğinizden daha uzun sürdüğünü düşünürseniz, o zaman bir eğitimci ya da uzmandan görüş isteyebilirsiniz. Ayrıca bu dönemde bedenimle ilgili merakım olduğunu, annem babam olarak size bedenim ile ilgili sorular soracağımı bilmenizi isterim. Mümkün olduğunca, sorularıma yaşımın gerektirdiği şekilde cevaplar vermenizi beklerim.
Dil gelişimime bakıldığında; sorulduğunda adımı, yaşımı, cinsiyetimi söylerim. Artık hayata dair sözcüklerin de anlamlarını bildiğimi fark edeceksiniz; açlık, tokluk, üşümek gibi. Tabii bu becerileri kazanmam için benimle konuşmanız, merak ettiğim soruları cevaplamanız çok önemli. Bu dönemde çoğul ekleri kullandığımı, soru cümleleri kurduğumu, daha önce öğrenmiş ya da sizden duymuş olduğum bazı basit sözcükleri tanımladığımı da göreceksiniz. Bu dönemde bana tekerlemeler söyleyebilir, fıkralar anlatabilir, hikayeler okuyabilirsiniz. Bu tür etkinliklerden ne kadar hoşlandığımı fark edeceksiniz. Ayrıca, dil gelişimim için de bu tür etkinlikler yapmak çok faydalı olacaktır.
Gördüğünüz gibi her geçen gün daha da gelişiyor, büyüyor ve olgunlaşıyorum. Siz de beni tıpkı bir hamur gibi yoğurarak şekillendirmeye devam ediyorsunuz. Bu yüzden bu yazıda size biraz da yaşımın gerektirdiği önerilerde bulunmak istiyorum. Haydi gelin biraz da önerilerime kulak verin.
Size bir şey söylemek istediğimde, eğer mümkünse o an yapmakta olduğunuz işe biraz ara verip beni dinleyin ki bende de dinleme davranışı gelişsin. Oyuncaklarımı toplama davranışımın gelişmesine destek olun. Bunu yapmak için “Oyuncaklarını topla” demek yerine, bunu oyuna dönüştürerek ve bana eşlik ederek davranışı kazanmamı sağlayabilirsiniz. Basit ev işlerinde size yardımcı olmamı isteyerek sorumluluk almamı sağlayabilirsiniz. Örneğin, toz alma, sebzeleri, meyveleri buzdolabına yerleştirme gibi etkinlikler yapmak faydalı olabilir. Yaptığım güzel işler için de bundan dolayı mutlu olduğunuzu ifade edin ve beni yüreklendirin ki bir daha yapma motivasyonum ve isteğim olsun. Kitap okuma, okunan hikayeyi birlikte canlandırma, müzikli oyunlar oynama gibi etkinlikler de hem çok eğlenceli hem de çok öğretici olacaktır. El yıkama-kurulama, dişlerimi fırçalama gibi öz bakım becerilerini bana gösterin ve benim de yapmamı teşvik edin. Bana seçim yapma, tercihte bulunma, karar alma, sorumluluk alma konusunda fırsatlar sunun ve gerektiğinde destek olun. Düşmeme, kıyafetlerimin pislenmesine izin verin. Çünkü tüm hayatım boyunca korunaklı bir ortamda olamayacağım. Bu nedenle, sorunlarla başa çıkma konusunda gelişmeme ve problem çözme becerimin gelişmesine katkı sağlayın. Benimle birlikte sıklıkla doğada vakit geçirin ve doğayla iç içe olmamı sağlayın. Çenem yine çok düştü, sanırım artık sözlerimi sonlandırmam gerekiyor. Son olarak şunu söylemeliyim. Başladığım bir işi bitirmem konusunda kararlı olun ve beni destekleyin ki ileride eğitim hayatımda, iş yaşamımda ve sosyal hayatta başarılı bir birey olabileyim. Bu ay da benden bu kadar. Önümüzdeki ay 4 yaş gelişimimden bahsedeceğim. O zamana kadar kalın sağlıcakla.