Bu ay sizlere, geçen yıl NFB OHİO konferansında ilk kez haberdar olduğum Charles Bonnet Sendromu hakkında bilgi vereceğim. Özellikle az görenlerin ve görmesini sonradan kaybedenlerin mutlaka okuması gereken bir yazı bu.
CBS, görmesini sonradan kaybeden insanlar arasında aslında oldukça sık görülen bir durum. Görme kaybı sonrası, kişinin gerçekte orada olmayan şeyleri görmesi anlamına geliyor. Yani bir çeşit halüsinasyon görme hali. İşin içine halüsinasyon girince, durum biraz ürkütücü gelmiş olabilir. Zaten bu sendromun en zor kısmı da bu. Bir anda akıl sağlığınızı kaybettiğinizi, çıldırmaya başladığınızı düşünebilirsiniz. Sakin olun, bu sadece beyninizin size oynadığı görsel bir oyun, görme kaybınıza verdiği bir tepki.
Bundan yaklaşık 250 yıl önce yaşamış İsviçreli yazar Charles Bonnet, dedesinin katarakt nedeniyle görmesini kaybetmesinden sonra yaşananları yazmış ve sendromun adı bu yüzden Charles Bonnet sendromu olarak kalmıştır. Bonnet’in dedesi tam da az önce söylediğim gibi, aslında orada olmayan şeyler görüyormuş; evler, insanlar, belli tekrarlayan motifler, hayvanlar…
CBS yaşayan kişiler, yaşa bağlı maküler dejenerasyon, katarakt, göz tansiyonu veya şeker nedeniyle görmelerini kaybetmiş olabilirler. Bunların çoğu ileri yaştaki kişilerde görülse de, CBS kimi zaman çocuklarda dahi görülebilir. CBS hakkında çok fazla şey bilinmese de, beynin, görsel uyaran azaldığında oluşan boşlukları kendi kendine doldurması oolduğu söylenebilir. CBS’in tanı koymada kullanılan bir testi ve tedavisi yoktur. En önemli şey, aklınızı yitirmediğinizi bilmek ve bu sendromu yaşadığınızın farkında olmaktır.
Birden bire olmayan şeyler gördüğünüzü fark etmek korkutucu bir durumdur. CBS yaşayanlar, evler, insanlar, ağaçlar, hayvanlar, fantastik yaratıklar, anlamsız geometrik şekiller ve daha pek çok farklı şey gördüklerini belirtmişlerdir. Bazen bu görüntüler hareketli olabilir. Görülen şeylerin normalden çok küçük veya çok büyük olması da mümkün. Parmak insanlar, devasa karıncalar görebilirsiniz, sakin olun. Görüntülerin gerçek hayatın fonuyla birleşmesi de mümkün olabilir. Yani bir inek halüsinasyonu görüyorsanız ve baktığınız yerde yatağınız duruyorsa, yatağınızın üzerinde bir inek olduğunu görebilirsiniz. Bazen bu görüntülerin gerçek olmadığını anlamak kolaydır. Tencerenin içinde bir ejderha görmek oldukça gerçek dışıdır. Peki ya yatağınızda bir örümcek görürseniz? Evinizin içinde insanlar görmek de hayli ürkütücü olabilir. Böyle durumlarda herhalde görüntünün gerçek olup olmadığını öğrenmeye çalışmaktan başka bir çare yok. CBS yaşadığınızın farkında olursanız, en azından paniğe kapılmadan önce, bunun beyninizin bir oyunu olduğunu düşünebilirsiniz.
CBS yaşayanlar halüsinasyonların bazen birkaç gün kaldığını belirtmişlerdir. Yani uyuyup uyanıyorsunuz ve o güzel kedi ya da cehennem zebanisi hala gözünüzün önünde. Oldukça zor bir durum. İşin ilginç yönlerinden biri de bu görüntülerin kişinin o anki görme düzeyinden çok daha iyi olması. Normalde bir arabayı sadece ana hatlarıyla görebilen, rengini dahi ayırt edemeyen biri, halüsinasyonunda arabanın plakasını dahi görebilir.
Bu ilginç sendromla baş etmek zor olabilir. Tek yapabileceğiniz, eğer ihtiyacınız varsa baş edebilmek için destek almak ve duruma uyum sağlamak. Bu halüsinasyonlar sizi aşırı kaygılı yapabilir, kendinize olan güveninizi azaltabilir. Böyle bir durumda psikolojik destek almaktan çekinmeyin.
Açıkçası ben bütün bunları duyduğumda kulaklarıma inanamamıştım. Bu sendromu yaşayan iki kadının anlattıkları çok ilginçti. Eve gelip internetten araştırdığımda, söylenenlere benzer şeyler çıktı yine karşıma. Ben de sizinle paylaşmak istedim. Kısmet bu ayaymış. Kim bilir belki aramızda bunu yaşayanlar vardır da neler olup bittiğine anlam veremiyordur. Deli damgası yememek için kimseyle de paylaşamıyordur.
http://www.rnib.org.uk/eye-health-eye-conditions-z-eye-conditions/charles-bonnet-syndrome