Körler olarak yazılı içeriklerden hiçbir korkumuz olmasa da görsel nitelikleriyle maruf içeriklerden kaçındığımız bir gerçek. Ama artık yapay zekâ teknolojileriyle tatmin edici görsel betimlemeleri almak mümkün. Üstelik istediğimiz ayrıntılara göre uygulamaların ChatBot özelliği sayesinde yapay zekayı yönlendirebiliyor, betimlenmesini istediğimiz görseller hakkında spesifik sorular sorabiliyoruz.
Çizgi Roman Konusunda Geçmişten Gelen Korkular
Çizgi romanlar sahip oldukları sayfa düzeni ve yazı fontları nedeniyle klasik OCR uygulamalarıyla pek de sağlıklı olarak taranamıyorlar. Standart bir çizgi roman sayfası genellikle üç satır ve üç sütunda toplanan dokuz panelden oluşur. Öykü bu paneller aracılığıyla soldan sağa doğru akar. Ama bu düzen çizgi roman sanatçıları için bağlayıcı değildir. Kimi çizgi roman sayfaları daha az sayıda panelden oluşabilir. Hatta iki sayfaya yayılmış tek bir panel görmek de mümkündür. Bırakılmak istenen etkiye göre panel büyüklükleri değişiklik gösterebilir yani. Ayrıca çizgi romanlarda kullanılan yazı fontları normal kitap fontlarından bir hayli farklı, stilistik bir görünüme sahiptir. İşte çizgi roman sayfalarının bu yapısı klasik kitap taramasıyla çizgi roman okumayı olanaksız hale getiriyor.
Be My Eyes ile Kim Korkar Hain Çizgi Romandan
Öncelikle belirtelim. Çizgi roman betimlemesi için doğrudan ChatGpt de kullanılabilir. Ama kimi kullanıcılarda dosya yükleme butonu görünmediğinden, soru sınırı olabildiğinden veya sitedeki ufak tefek erişilebilirlik sıkıntılarından dolayı Be My Eyes uygulamasını kullanmak daha makul. Uzun zamandır telefonlarımızda kullandığımız Be My Eyes’ın son zamanlarda Windows için de bir uygulama geliştirip kullanıma sunduğu hepimizin malumu. Henüz bilgisayarına indirmeyenler Microsoft Store’dan aratarak uygulamaya ulaşabilirler.
İlk olarak elimizde PDF formatında bir çizgi roman olmalı. Sonrasında bu PDF’i JPEG formatına dönüştürerek her bir sayfayı ayrı ayrı dosya haline getireceğiz. Esasında PDF’i internet tarayıcımızda açarak tüm sayfayı Be My Eyes ile betimletebiliriz. Ama tek bir çizgi roman sayfasının ekranı doldurmasını sağlamak çok zor olduğundan sağlıklı bir sonuç vermiyor.
Elimizdeki PDF’i JPEG’e dönüştürmek için aşağıdaki siteyi kullanabiliriz:
https://convertio.co/tr/pdf-jpg/
Dönüştürme işlemini tamamlayıp zip klasörünü bilgisayarımıza indirdiğimizde çizgi romanın tüm sayfalarını ayrı ayrı JPEG dosyaları halinde karşımızda bulacağız. İlk olarak bu dosyaları ayıklayıp klasöre çıkaralım.
Bu yazının amacı Be My Eyes uygulamasını incelemek olmadığından doğrudan bizi ilgilendiren kısımdan bahsedeceğim. Be My Eyes’ı açtığımızda karşımıza dört seçenek çıkıyor. Biz üçüncü seçenek olan “Describe picture from File Explorer,” yani “Dosya gezgininden resim betimle” seçeneğini kullanacağız. Bu seçeneğin kısayolu Control + Alt + K. Ama kısayolun çalışması için Be My Eyes’ın açık olması gerekiyor. Artık Dosya Gezgini’nden çizgi romanımızın bulunduğu klasöre girip tek tek sayfaları Be My Eyes ile betimletebiliriz.
Çizgi romanlar da tıpkı diğer kitaplar gibi ilk sayfalarında künye ya da önsöz gibi yalnızca metinden oluşan sayfalar barındırıyor. Bu kısımları okutup devam edebiliriz. Eğer betimleme İngilizce yapılıyorsa uygulamada Tab tuşuyla yazı alanına ulaşıp “Türkçe betimle” diyebiliriz.
İlerleyen sayfalarda artık çizgi romanın başladığını göreceğiz. Bu aşamadan sonra Tab tuşuyla Be My Eyes’ın yazı alanına gelerek “Çizgi roman sayfasını panel panel, görselleri detaylıca açıklayarak ve yazıları Türkçeye çevirerek betimle” komutunu vererek Enter’a basalım.
Betimlemeler kimi zaman uzun sürebildiğinden uygulama cevabı yarıda kesiyor. Bu durumda yazı alanına “Devam et” yazarak betimlemenin sürmesini sağlayabiliyoruz.
Bir örnek olarak Batman: The Dark Knight Returns isimli çizgi romanın 12. sayfasının betimlemesini aşağıya bırakıyorum:
“Tabii, çizgi roman sayfasını panel panel detaylıca açıklayarak ve yazıları Türkçeye çevirerek betimleyeceğim:
1. Panel:
- Görsel: Gotham şehrinin geniş bir manzarası, binalar ve dumanlar görülüyor. Gökyüzü sarı ve turuncu tonlarında.
- Yazı: "Right, Lola. At Gotham's magnificent twin towers, it's ninety-seven—with no relief in sight."
- Çeviri: "Doğru, Lola. Gotham'ın muhteşem ikiz kulelerinde sıcaklık doksan yedi derece—ve rahatlama yok."
2. Panel:
- Görsel: Bir adamın TV ekranında yüzü. Adam kel ve gözlüklü.
- Yazı: "Thanks, Dave. This heat wave has sparked many acts of civil violence here in Gotham City..."
- Çeviri: "Teşekkürler, Dave. Bu sıcak hava dalgası Gotham Şehri'nde birçok sivil şiddet olayını tetikledi..."
3. Panel:
- Görsel: Aynı adamın TV ekranında yüzü.
- Yazı: "...the most hideous of which has to be the brutal slaying of three nuns last week by the gang known as the Mutants."
- Çeviri: "...bunların en korkuncu, geçen hafta Mutantlar olarak bilinen çete tarafından üç rahibenin vahşice öldürülmesi olmalı."
4. Panel:
- Görsel: Bir kadının TV ekranında yüzü. Kadının kısa, kıvırcık sarı saçları var.
- Yazı: "And today police found a death threat nailed to the door of police commissioner James Gordon."
- Çeviri: "Ve bugün polis, polis komiseri James Gordon'un kapısına çivilenmiş bir ölüm tehdidi buldu."
5. Panel:
- Görsel: Aynı kadının TV ekranında yüzü.
- Yazı: "Gordon, facing retirement on his seventieth birthday next month, spoke to a news team reporter..."
- Çeviri: "Gordon, gelecek ay yetmişinci doğum gününde emekli olacak, bir haber ekibi muhabiriyle konuştu..."
6. Panel:
- Görsel: Yaşlı bir adamın TV ekranında yüzü. Adamın”
Burada cevap kesintiye uğruyor. “Devam et” dediğimizde kalan betimlemeleri alabiliyoruz.
“Tabii, devam ediyorum:
6. Panel:
- Görsel: Yaşlı bir adamın TV ekranında yüzü. Adamın yüzü kırışık ve ciddi bir ifadeye sahip.
- Yazı: "I've got four weeks to find these bastards. If this is how they want to play, fine by me. I'm delighted."
- Çeviri: "Bu alçakları bulmak için dört haftam var. Eğer bu şekilde oynamak istiyorlarsa, bana uyar. Memnunum."
7. Panel:
- Görsel: Aynı kadının TV ekranında yüzü.
- Yazı: "Ironically, today also marks the tenth anniversary of the last recorded sighting of the Batman. Dead or retired, his fate remains unknown."
- Çeviri: "İronik bir şekilde, bugün aynı zamanda Batman'in son kaydedilen görüldüğü günün onuncu yıldönümü. Ölü ya da emekli, kaderi bilinmiyor."
8. Panel:
- Görsel: Batman logosu olan bir TV ekranı.
- Yazı: "Our younger viewers will not remember the Batman. Recent surveys show that most high schoolers consider him a myth."
- Çeviri: "Genç izleyicilerimiz Batman'i hatırlamayacak. Son anketler, çoğu lise öğrencisinin onu bir efsane olarak gördüğünü gösteriyor."
9. Panel:
- Görsel: Aynı kadının TV ekranında yüzü.
- Yazı: "But real he was. Even today, debate continues on the right and wrong of his one-man war on crime."
- Çeviri: "Ama gerçekti. Hala bugün bile, onun tek başına suçla savaşının doğru ve yanlışları üzerine tartışmalar devam ediyor."
10. Panel:
- Görsel: Yaşlı adamın TV ekranında yüzü.
- Yazı: "This reporter would like to think that he is alive and well, enjoying a celebratory drink in the company of friends..."
- Çeviri: "Bu muhabir, onun hayatta ve iyi olduğunu, arkadaşlarının eşliğinde kutlama içkisi içtiğini düşünmek istiyor..."
Sayfanın sonuna geldiğinden emin olmak için tekrar “Devam et” diyebiliriz. Bu durumda son panelleri tekrar okuyacaktır.
Görülebileceği üzere özellikle konuşmaların çevirisinde mükemmel olmasa da gayet tatmin edici bir sonuç veriyor. Elbette bu betimlemeyle yetinmeyip yazı alanına geçerek daha fazla ayrıntı vermesi konusunda yapay zekayı yönlendirebiliriz.
Yukarıdaki yöntemleri kullanarak bilgisayar başında çizgi roman okumak mümkün hale geliyor. Tabii telefondaki Be My Eyes uygulaması ile elimizdeki çizgi romanın sayfalarının resmini tek tek çekerek betimleme yaptırmak da mümkün. Ama çizgi romanın tamamını kitap taratır gibi taratıp sonrasında bu yazıda anlatıldığı şekilde betimletmek daha sağlıklı sonuçlar almamızı sağlıyor. Tercih size kalmış. Son olarak tıpkı diğer kitaplar gibi birçok çizgi romanın PDF’ine de internet ortamında ulaşılabildiğini çıtlatmış olalım.